Glires (classification phylogénétique)

Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.

Sommaire

[modifier] Introduction

Cette page a pour objet de présenter un arbre phylogénétique des Glires, c’est-à-dire un arbre mettant en lumière les relations évolutives complexes (relations groupes ancestraux - groupes descendants) existantes entre les différents organismes vivants, ou taxa, constituant ce groupe. Du fait de ses méthodes nouvelles basées sur la biologie moléculaire, la phylogénie, science récente à l'origine de la classification phylogénétique du vivant, est en plein essor et parfois en contradiction avec l'ancienne classification classique, majoritairement basée, elle, sur des critères morphologiques et physiologiques. Aussi, certains points particuliers font parfois encore l'objet de débats au sein de la communauté scientifique. L'objectif, s'il y a lieu, est également de présenter ces derniers ici.
Cet arbre présente aussi bien les organismes encore existants aujourd'hui que les groupes éteints (incluant les groupes fossiles).

[modifier] Arbre phylogénétique

[modifier] Arbre résumé

  
  └─o Glires
    ├─o Duplicidentata
    │ └─o Leporidae
    └─o Simplicidentata
      └─o Rodentiaforma
        └─o Rodentia
          ├─o Hystricognathiformes
          │ └─o Hystricognathi
          │   └─o Hystricognatha ou Hystricomorpha
          │     ├─o Thryonomyoidea
          │     └─o
          │       ├─o Bathyergomorpha
          │       └─o Caviida ou Caviomorpha
          │         ├─o Octodontoidea
          │         │ ├─o Echimyidae
          │         │ └─o Capromyidae
          │         └─o
          │           ├─o Chinchilloidea
          │           └─o Cavioidea
          │             ├─o Agoutidae
          │             └─o Caviidae
          └─o Sciurognathi
            ├─o
            │ └─o Aplodontoidea 
            └─o
              ├─o Sciurida
              │ └─o Sciuridae
              └─o 
                ├─o Glirimorpha ou Myoxidae
                └─o
                  ├─o
                  │ ├─o Anomaluromorpha
                  │ │ └─o Pedetoidea
                  │ └─o Castorimorpha
                  │   └─o Castoridae
                  └─o Myomorpha
                    ├─o Geomorpha
                    │ └─o Geomyoidea
                    │   └─o Geomyidae
                    └─o Myodonta
                      ├─o Dipodoidea
                      └─o Muroidea
                        ├─o Spalacioidea
                        └─o Eumuroida
                          └─o Muridae

[modifier] Arbre développé


└─o Glires
  ├─o Duplicidentata
  │ ├─o Gomphos (éteint)
  │ └─o
  │   ├─o Mimotona (éteint)
  │   └─o Lagomorpha
  │     ├─o Mimolagidae (éteint)
  │     └─o
  │       ├─o Ochotonidae
  │       └─o Leporidae
  │         ├─o Archaeolaginae (éteint)
  │         └─o
  │           ├─o Palaeolaginae
  │           └─o Leporinae
  └─o Simplicidentata
    ├─o Eurymylinae (éteint)
    └─o Rodentiaforma
      ├─o Alagomyidae (éteint)
      └─o Rodentia
        ├─o Cocomys (éteint)
        └─o
          ├─o
          │ ├─o Advenimus (éteint)
          │ └─o
          │   ├─o Tamquammys (éteint)
          │   └─o
          │     ├─o
          │     │ ├─o Tsinlingomys (éteint)
          │     │ └─o Ctenodactylidae
          │     └─o
          │       ├─o Petrokoslovia (éteint)
          │       └─o
          │         ├─o Chapattimyinae (éteint)
          │         └─o
          │           ├─o Diatomyidae (éteint)
          │           └─o Hystricognathiformes
          │             ├─o Tsaganomyidae (éteint)
          │             └─o Hystricognathi
          │               ├─o Baluchimyinae (éteint)
          │               └─o Hystricognatha ou Hystricomorpha
          │                 ├─? Laonastidae
          │                 ├─o Hystricidae
          │                 │ ├─o Atherurinae
          │                 │ └─o Hystricinae
          │                 └─o 
          │                   ├─o Erethizontidae
          │                   │ ├─o Chaetomyinae
          │                   │ └─o
          │                   │   ├─o Erethizontinae
          │                   │   └─o Steiromyinae (éteint)
          │                   └─o
          │                     ├─o Diamantomyidae (éteint)
          │                     │ ├─o Metaphiomyinae (éteint)
          │                     │ └─o Diamantomyinae (éteint)
          │                     └─o
          │                       ├─o Myophiomyidae (éteint)
          │                       │ ├─o Phiocricetomyinae (éteint)
          │                       │ └─o Myophiomyinae (éteint)
          │                       └─o
          │                         ├─o Phiomyidae (éteint)
          │                         └─o
          │                           ├─o Kenyamyidae (éteint)
          │                           └─o
          │                             ├─o Thryonomyoidea
          │                             │ ├─o Pteromuridae
          │                             │ └─o Thryonomyidae
          │                             └─o
          │                               ├─o Bathyergomorpha
          │                               │ ├─o Bathyergoididae
          │                               │ └─o Bathyergidae
          │                               │   ├─o Heterocephalinae
          │                               │   └─o Bathyerginae
          │                               └─o Caviida ou Caviomorpha
          │                                 ├─o Octodontoidea
          │                                 │ ├─o Octodontidae
          │                                 │ │ ├─o Platypittamys (éteint)
          │                                 │ │ └─o
          │                                 │ │   ├─o Acaremyidae (éteint)
          │                                 │ │   └─o Octodontinae
          │                                 │ │     ├─o Chasicomys (éteint)
          │                                 │ │     ├─o Octodontini
          │                                 │ │     └─o Ctenomyini
          │                                 │ └─o
          │                                 │   ├─o Echimyidae
          │                                 │   │ ├─o Heteropsomyinae
          │                                 │   │ └─o
          │                                 │   │   ├─o Adelphomyinae (éteint)
          │                                 │   │   └─o
          │                                 │   │     ├─o Myocastorinae
          │                                 │   │     └─o
          │                                 │   │       ├─o Dactylomyinae
          │                                 │   │       └─o Echimyinae
          │                                 │   └─o
          │                                 │     ├─o Heptaxodontidae (éteint)
          │                                 │     │ ├─o Clidomyinae (éteint)
          │                                 │     │ └─o Heptaxodontinae (éteint)
          │                                 │     └─o Capromyidae
          │                                 │       ├─o Capromyinae
          │                                 │       └─o
          │                                 │         ├─o Hexolobodontinae (éteint)
          │                                 │         └─o
          │                                 │           ├─o Isolobodontinae (éteint)
          │                                 │           └─o Plagiodontinae
          │                                 └─o
          │                                   ├─o Chinchilloidea
          │                                   │ ├─o Chinchillidae
          │                                   │ │ ├─o Lagostominae
          │                                   │ │ └─o Chinchillinae
          │                                   │ └─o
          │                                   │   ├─o Neoepiblemidae (éteint)
          │                                   │   └─o Abrocomidae
          │                                   └─o
          │                                     ├─o Cephalomyidae (éteint)
          │                                     └─o Cavioidea
          │                                       ├─o Agoutidae
          │                                       │ ├─o Agoutinae
          │                                       │ └─o Dasyproctinae
          │                                       └─o
          │                                         ├─o Eocardiidae (éteint)
          │                                         │ ├─o Luantinae (éteint)
          │                                         │ └─o Eocardiinae (éteint)
          │                                         └─o
          │                                           ├─o Dinomyidae
          │                                           │ ├─o Pseudodiodomys (éteint)
          │                                           │ ├─o Agnomys (éteint)
          │                                           │ ├─o Eumegamyinae (éteint)
          │                                           │ ├─o Potamarchinae (éteint)
          │                                           │ └─o Dinomyinae
          │                                           └─o
          │                                             ├─o Caviidae
          │                                             │ ├─o Caviinae
          │                                             │ └─o
          │                                             │   ├─o Dolichotinae
          │                                             │   └─o Cardiomyinae (éteint)
          │                                             └─o Hydrochoeridae
          │                                               ├─o Kivutherium (éteint)
          │                                               └─o
          │                                                 ├─o Cardiatherium (éteint)
          │                                                 └─o
          │                                                   ├─o Anatochoerinae (éteint)
          │                                                   └─o
          │                                                     ├─o Protohydrochoerinae (éteint)
          │                                                     └─o Hydrochoerinae
          └─o Sciurognathi
            ├─o
            │ ├─o Cylindrodontidae (éteint)
            │ │ ├─o Cylindrodontinae (éteint)
            │ │ └─o Jaywilsonomyinae (éteint)
            │ └─o Aplodontoidea 
            │   ├─o Allomyidae (éteint)
            │   └─o
            │     ├─o Mylagaulidae (éteint)
            │     │ ├─o Promylagaulinae (éteint)
            │     │ └─o Mylagaulinae (éteint)
            │     └─o Aplodontidae
            │       ├─o Meniscomyinae (éteint)
            │       └─o
            │         ├─o Aplodontinae
            │         └─o Entoptychinae (éteint)
            │           ├─o Pleurolicini (éteint)
            │           └─o Entoptychini (éteint)
            └─o
              ├─o Ailuravinae (éteint)
              └─o
                ├─o Sciurida
                │ ├─o Reithroparamyidae (éteint)
                │ └─o Sciuridae
                │   ├─o Cedromurinae (éteint)
                │   └─o
                │     ├─o Pteromyinae
                │     └─o Sciurinae
                │       ├─o Sciurini
                │       ├─o Xerini
                │       ├─o Marmotini
                │       │ ├─o Marmotina
                │       │ │   (ex: Marmota marmota)
                │       │ └─o Spermophilina
                │       ├─o Tamiini
                │       ├─o Ratufini
                │       ├─o Nannosciurini
                │       ├─o Protoxerini
                │       ├─o Tamiasciurini
                │       └─o Funambulini
                │         ├─o Funambulina
                │         ├─o Myosciurina
                │         └─o Funisciurina
                └─o 
                  ├─o
                  │ ├─o Corbarimys (éteint)
                  │ └─o
                  │   ├─o Microparamyinae (éteint)
                  │   └─o Theridomyidae (éteint)
                  │     ├─o Masillamys (éteint)
                  │     ├─o Pseudosciurinae (éteint)
                  │     ├─o Oltinomyinae (éteint)
                  │     ├─o Sciuroidinae (éteint)
                  │     ├─o Adelomyinae (éteint)
                  │     ├─o Issiodoromyinae (éteint)
                  │     ├─o Theridomyinae (éteint)
                  │     └─o Columbomyinae (éteint)
                  └─o
                    ├─o Paramyinae (éteint)
                    └─o
                      ├─o Glirimorpha ou Myoxidae
                      │ ├─o Graphiurinae
                      │ └─o
                      │   ├─o Gliravinae (éteint)
                      │   └─o
                      │     ├─o Glamyinae (éteint)
                      │     └─o
                      │       ├─o Myoxinae
                      │       │ ├─o Myoxini
                      │       │ └─o Muscardinini
                      │       └─o Leithiinae
                      │         ├─o Leithiini
                      │         └─o Seleviniini
                      │           ├─o Seleviniina
                      │           └─o Myomimina
                      └─o
                        ├─o Sciuravidae (éteint)
                        └─o
                          ├─o
                          │ ├─o Zegdoumyidae (éteint)
                          │ └─o
                          │   ├─o Anomaluromorpha
                          │   │ ├─o Pedetoidea
                          │   │ │ ├─o Parapedetidae (éteint)
                          │   │ │ └─o Pedetidae
                          │   │ └─o Anomaluridae
                          │   │   ├─o Nementchamys (éteint)
                          │   │   └─o
                          │   │     ├─o Pondaungimys (éteint)
                          │   │     ├─o Zenkerellinae
                          │   │     └─o Anomalurinae
                          │   └─o Castorimorpha
                          │     ├─o Eutypomyidae (éteint)
                          │     └─o
                          │       ├─o Rhizospalacidae (éteint)
                          │       └─o Castoridae
                          │         ├─o Agnotocastorinae (éteint)
                          │         │ ├─o Agnotocastorini (éteint)
                          │         │ └─o Anchitheriomyini (éteint)
                          │         └─o
                          │           ├─o Migmacastor (éteint)
                          │           └─o
                          │             ├─o Palaeocastorinae (éteint)
                          │             │ ├─o Palaeocastorini (éteint)
                          │             │ ├─o Capacikalini (éteint)
                          │             │ └─o Euhapsina (éteint)
                          │             └─o
                          │               ├─o Castorinae
                          │               └─o Castoroidinae (éteint)
                          │                 ├─o Castoroidini (éteint)
                          │                 └─o Trogontheriini (éteint)
                          └─o Myomorpha
                            ├─o Protoptychidae (éteint)
                            ├─o Geomorpha
                            │ ├─o Eomyidae (éteint)
                            │ │ ├─o Yoderimyinae (éteint)
                            │ │ └─o Eomyinae (éteint)
                            │ │   ├─o Eomyioni (éteint)
                            │ │   └─o
                            │ │     ├─o Kansasimys (éteint)
                            │ │     ├─o Orelladjidaumo (éteint)
                            │ │     └─o Namatomyini (éteint)
                            │ └─o Geomyoidea
                            │   ├─o Heliscomyidae (éteint)
                            │   ├─o Florentiamyidae (éteint)
                            │   └─o Geomyidae
                            │     ├─o Tenudomys (éteint)
                            │     └─o
                            │       ├─o Mojavemyinae (éteint)
                            │       └─o
                            │         ├─o Entoptychinae (éteint)
                            │         │ ├─o Pleurolicini (éteint)
                            │         │ └─o Entoptychini (éteint)
                            │         ├─o Geomyinae
                            │         │ ├─o Dikkomyini (éteint)
                            │         │ ├─o Thomomyini
                            │         │ └─o Geomyini
                            │         └─o Heteromyinae
                            │           ├─? Proheteromys (éteint)
                            │           └─o
                            │             ├─o Harrymyini (éteint)
                            │             ├─o Perognathini
                            │             ├─o Dipodomyini
                            │             └─o Heteromyini
                            └─o Myodonta
                              ├─o Dipodoidea
                              │ ├─o Armintomyidae (éteint)
                              │ └─o
                              │   ├─o Zapodidae
                              │   │ ├─o Zapodinae
                              │   │ └─o Sicistinae
                              │   │   ├─o Lophocricetini (éteint)
                              │   │   └─o Sicistini
                              │   └─o Dipodidae
                              │     ├─o Allactaginae
                              │     └─o
                              │       ├─o Dipodinae
                              │       │ ├─o Dipodini
                              │       │ └─o Cardiocraniini
                              │       └─o
                              │         ├─o Paradipodinae
                              │         └─o Euchoreutinae
                              └─o Muroidea
                                ├─o Spalacioidea
                                │ ├─o Spalacidae
                                │ ├─o Myospalacidae
                                │ └─o Rhizomyidae
                                │   ├─o Tachyoryctini
                                │   └─o Rhizomyini
                                └─o Eumuroida
                                  ├─o Calomyscinae
                                  ├─o Nesomyidae
                                  │ ├─o Nesomyinae
                                  │ └─o
                                  │   ├─o Mystromyinae
                                  │   ├─o Petromyscinae
                                  │   └─o
                                  │     ├─o Cricetomyinae
                                  │     └─o Dendromurinae
                                  ├─o Muridae
                                  │ ├─o Lophiomyinae
                                  │ ├─o Murinae
                                  │ └─o
                                  │   ├─o Deomyinae
                                  │   └─o Gerbillinae
                                  │     ├─o Myocricetodontini (éteint)
                                  │     ├─o Taterillini
                                  │     │ ├─o Taterillina
                                  │     │ └─o Gerbillurina
                                  │     ├─o Ammodillini
                                  │     └─o Gerbillini
                                  │       ├─o Gerbillina
                                  │       ├─o Merionina
                                  │       ├─o Desmodilliscina
                                  │       └─o Pachyuromyina
                                  └─o Cricetidae
                                    ├─o Cricetinae
                                    ├─o Arvicolinae
                                    │ ├─o Arvicolini
                                    │ ├─o Ondatrini
                                    │ ├─o Clethrionomyini
                                    │ ├─o Prometheomyini
                                    │ ├─o Ellobiini
                                    │ ├─o Lemmini
                                    │ ├─o Neofibrini
                                    │ └─o Dicrostonychini
                                    ├─? Platacanthomyinae
                                    └─o
                                      ├─o Neotominae
                                      ├─o Tylomyinae
                                      └─o Sigmodontinae
                                        ├─o
                                        │ ├─o Sigmodontini
                                        │ └─o Ichthyomyini
                                        └─o Oryzomyalia
                                          ├─o Peromyscini
                                          ├─o Oryzomyini
                                          ├─o Thomasomyini
                                          ├─o Wiedomyini
                                          ├─o Akodontini
                                          ├─o Phyllotini
                                          └─o Scapteromyini
souris commune  (Mus Musculus, Muridae)
souris commune (Mus Musculus, Muridae)
Apodemus sylvaticus (Muridae)
Apodemus sylvaticus (Muridae)
Campagnol (Microtus arvalis, Cricetidae)
Campagnol (Microtus arvalis, Cricetidae)
Micromys minutus (Muridae)
Micromys minutus (Muridae)
Cochon d'Inde (Cavia sp., Caviidae)
Cochon d'Inde (Cavia sp., Caviidae)
Image:Mara2.jpg
Lièvre de Patagonie (Dolichotis patagonum, Caviidae)
Écureuil roux d'Amérique (Tamiasciurus hudsonicus, Sciuridae)
Écureuil roux d'Amérique (Tamiasciurus hudsonicus, Sciuridae)
Tamias minimus (Sciuridae)
Tamias minimus (Sciuridae)
Marmotte des Alpes (Marmota marmota, Sciuridae)
Marmotte des Alpes (Marmota marmota, Sciuridae)
Castor d'Amérique (Castor canadensis, Castoridae)
Castor d'Amérique (Castor canadensis, Castoridae)

[modifier] Débat scientifique relatif à la phylogénie des Glires

[modifier] En savoir plus

[modifier] Sources bibliographiques de référence

[modifier] Autres sources bibliographiques

[modifier] Sources internet

[modifier] Liens internes