Mammalia (classification phylogénétique)
Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.
Sommaire |
[modifier] Introduction
Cette page a pour objet de présenter un arbre phylogénétique des Mammalia (ou mammifères), c’est-à-dire un arbre mettant en lumière les relations évolutives complexes (relations groupes ancestraux - groupes descendants) existantes entre les différents organismes vivants, ou taxa, constituant ce groupe. Du fait de ses méthodes nouvelles basées sur la biologie moléculaire, la phylogénie, science récente à l'origine de la classification phylogénétique du vivant, est en plein essor et parfois en contradiction avec l'ancienne classification classique, majoritairement basée, elle, sur des critères morphologiques et physiologiques. Aussi, certains points particuliers font parfois encore l'objet de débats au sein de la communauté scientifique. L'objectif, s'il y a lieu, est également de présenter ces derniers ici.
Cet arbre présente aussi bien les organismes encore existants aujourd'hui que les groupes éteints (incluant les groupes fossiles).
[modifier] Arbre phylogénétique
Le symbole ▲ renvoie à la partie de l'arbre phylogénétique de l'évolution immédiatement supérieure. Le signe ► renvoie à la classification phylogénétique du groupe considéré.
[modifier] Arbre résumé et simplifié
▲ └─o Mammalia ├─o Yinotheria │ └─o Monotremata └─o └─o Theriiformes ├─o Allotheria (éteint) │ └─o Multituberculata (éteint) └─o Holotheria └─o ├─o Spalacotheroidea (éteint) └─o Symmetrodonta └─o ├─? Triconodontidae (éteint) └─o Cladotheria └─o Theria ├─o Metatheria │ │ │ └─o Marsupialia ► │ └─o Eutheria └─o Placentaria └─o ├─? Meridiungulata (éteint) ├─o Afrotheria │ ├─o Afrosoricida │ └─o │ ├─o Macroscelidea │ └─o Pseudoungulata │ └─o Paenungulata │ ├─o │ │ ├─o Hyracoidea │ │ └─o Sirenia │ └─o Proboscidea │ └─o ├─o Xenarthra ou Edentata ► │ └─o Boreoeutheria ├─o Euarchontoglires │ │ │ ├─o Glires ► │ │ │ └─o Euarchonta │ ├─o Scandentia │ └─o │ ├─o Dermoptera │ │ │ └─o Primates ► │ └─o Laurasiatheria │ ├─o Eulipotyphla ou Insectivora ► │ └─o Scrotifera │ ├─o Chiroptera ► │ └─o Ferungulata │ ├─o Cetartiodactyla ► │ └─o Zoomata │ ├─o Perissodactyla ► │ └─o Ferae ├─o Pholidota │ └─o Carnivora ►
[modifier] Arbre résumé
▲ └─o Mammalia ├─o Yinotheria │ └─o Monotremata └─o ├─o Volaticotheria (éteint) └─o Theriiformes ├─o Allotheria (éteint) │ ├─? Haramiyida (éteint) │ ├─? Gondwanatheria (éteint) │ └─o Multituberculata (éteint) └─o Holotheria └─o ├─o Spalacotheroidea (éteint) └─o Symmetrodonta └─o ├─? Triconodontidae (éteint) └─o Cladotheria ├─o Dryolestida (éteint) └─o Zatheria └─o Boreosphenida └─o Theria ├─o Metatheria │ └─o Neometatheria │ ├─o Asiadelphia (éteint) │ └─o Ameridelphia │ └─o │ ├─o Simpsonitheria (éteint) │ └─o Herpetotheriidae │ └─o Notometatheria │ ├─o Sparassodonta (éteint) │ │ │ └─o Marsupialia ► │ └─o Eutheria └─o Placentaria ├─o Asioryctitheria (éteint) └─o ├─? Meridiungulata (éteint) │ ├─? Xenungulata (éteint) │ ├─? Astrapotheria (éteint) │ ├─? Notoungulata (éteint) │ └─o Didolodontidae (éteint) │ └─o Litopterna (éteint) ├─o Afrotheria │ ├─o Afrosoricida │ │ ├─o Chrysochloridae │ │ └─o Tenrecidae │ └─o │ ├─o Macroscelidea │ └─o Pseudoungulata │ ├─o Tubulidentata ou Orycteropodidae │ ├─? Dinocerata (éteint) │ └─o Paenungulata │ └─o Uranotheria │ ├─o Embrithopoda (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Hyracoidea │ │ └─o Sirenia │ └─o Behemota │ ├─o Desmostylia (éteint) │ └─o Proboscidea │ └─o │ ├─o Deinotheriidae (éteint) │ └─o Elephantiformes │ └─o ├─o Xenarthra ou Edentata ► │ └─o Boreoeutheria ├─? Leptictida (éteint) ├─o Euarchontoglires │ ├─o Anagalida │ │ │ │ │ └─o Glires ► │ │ │ └─o Euarchonta │ ├─o Scandentia │ └─o │ ├─o Dermoptera │ └─o Primatomorpha │ │ │ └─o Primates ► │ └─o Laurasiatheria │ ├─o Eulipotyphla ou Insectivora ► │ └─o Scrotifera │ ├─o Chiroptera ► │ └─o Ferungulata ├─o Eparctocyona │ └─o │ ├─o Bulbulodentata (éteint) │ └─o Cetartiodactyla ► │ └─o Zoomata ├─o Perissodactylomorpha │ ├─o Phenacodonta (éteint) │ │ │ └─o Perissodactyla ► │ └─o Ferae ├─? Cimolesta │ ├─o Pantodonta (éteint) │ └─o │ ├─o Pantolesta (éteint) │ └─o Palaeanodonta ou Pholidota └─o ├─o Creodonta (éteint) └─o Carnivoramorpha │ └─o Carnivora ►
[modifier] Arbre développé
▲ └─o Mammalia ├─o Yinotheria │ ├─o Shuotheriidae (éteint) │ └─o Australophenida │ ├─o Asfaltomylos (éteint) │ └─o │ ├─o Ambondro (éteint) │ └─o │ ├─o Ausktribosphenidae (éteint) │ └─o Monotremata │ ├─? Kollikodontidae (éteint) │ ├─o Platypoda ou Ornithorhynchidae │ └─o Tachyglossidae └─o ├─o Fruitafossor (éteint) ├─o Volaticotheria (éteint) └─o Theriiformes ├─o Allotheria (éteint) │ ├─? Haramiyida (éteint) │ │ ├─o Theroteinidae (éteint) │ │ └─o Haramiyoidea (éteint) │ │ ├─o Haramiyaviidae (éteint) │ │ ├─o Eleutherodontidae (éteint) │ │ └─o Haramiyidae (éteint) │ ├─? Gondwanatheria (éteint) │ │ ├─o Ferugliotheriidae (éteint) │ │ └─o Sudamericanidae (éteint) │ └─o Multituberculata (éteint) │ ├─o │ │ ├─o Arginbaataridae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Glirodon (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Zofiabaataridae (éteint) │ │ └─o Allodontidae (éteint) │ └─o │ ├─o Paulchoffatioidea (éteint) │ │ ├─? Hahnodontidae (éteint) │ │ ├─o Pinheirodontidae (éteint) │ │ └─o Paulchoffatiidae (éteint) │ │ ├─o Kuehneodontinae (éteint) │ │ └─o Paulchoffatiinae (éteint) │ └─o │ ├─o Plagiaulacidae (éteint) │ ├─? Hahnotheriidae (éteint) │ ├─o │ │ ├─? Kermackodontidae (éteint) │ │ └─o Albionbaataridae (éteint) │ └─o │ ├─o Eobaataridae (éteint) │ └─o Cimolodonta (éteint) │ ├─o Paracimexomys (éteint) │ └─o │ ├─o Cimexomys (éteint) │ ├─o Boffiidae (éteint) │ ├─o Cimolomyidae (éteint) │ ├─o Ptilodontoidea (éteint) │ │ ├─o Cimolodontidae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Neoliotomus (éteint) │ │ └─o Ptilodontidae (éteint) │ │ ├─o Neoplagiaulacinae (éteint) │ │ └─o Ptilodontinae (éteint) │ └─o │ ├─o Kogaionidae (éteint) │ ├─o Eucosmodontidae (éteint) │ ├─o Microcosmodontidae (éteint) │ ├─o Taeniolabididae (éteint) │ └─o Djadochtatheroidea (éteint) │ ├─? Chulsanbaataridae (éteint) │ ├─o Sloanbaataridae (éteint) │ └─o Djadochtatheriidae (éteint) └─o Holotheria ├─? Chronoperates (éteint) └─o Trechnotheria ├─o Amphiodontidae (éteint) └─o ├─? Austrotriconodontidae (éteint) ├─o Gobiconodontidae (éteint) └─o ├─o Amphilestidae (éteint) └─o ├─o Spalacotheroidea (éteint) │ ├─o Tinodontidae (éteint) │ └─o │ ├─o Barbereniidae (éteint) │ └─o Spalacotheriidae (éteint) │ ├─o Spalacotheriinae (éteint) │ └─o Spalacolestinae (éteint) └─o Symmetrodonta ├─? Tribactonodon (éteint) └─o ├─? Triconodontidae (éteint) │ ├─o Triconodontinae (éteint) │ └─o Alticonodontinae (éteint) └─o ├─o Zhangheotherium (éteint) └─o Cladotheria ├─o Dryolestida (éteint) │ ├─? Casamiqueliidae (éteint) │ ├─o Donodontidae (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Peligotheriidae (éteint) │ │ └─o Mesungulatidae (éteint) │ └─o │ ├─? Reigitheriidae (éteint) │ └─o │ ├─o Brandoniidae (éteint) │ └─o │ ├─o Paurodontidae (éteint) │ └─o Dryolestidae (éteint) └─o Zatheria ├─? Arguitheriidae (éteint) ├─? Arguimuridae (éteint) ├─? Nanolestes (éteint) ├─o Vincelestidae (éteint) └─o ├─o │ ├─o Amphitheriidae (éteint) │ └─o Peramuridae (éteint) └─o Boreosphenida ├─? Necrolestidae (éteint) ├─o Aegialodontidae (éteint) │ └─o Theria ├─? Russellmyinae (éteint) ├─? Endotheriidae (éteint) ├─? Potamotelsidae (éteint) ├─? Plicatodontidae (éteint) ├─? Pappotheriidae (éteint) ├─? Kermackiidae (éteint) ├─? Picopsidae (éteint) └─o ├─o Metatheria │ ├─o Holoclemensiidae (éteint) │ ├─o Deltatheridiidae (éteint) │ └─o Neometatheria │ ├─? Anchistodelphys (éteint) │ └─o Boreometatheria │ ├─? Adinodontinae (éteint) │ └─o │ ├─o Iqualadelphys (éteint) │ └─o │ ├─o Asiadelphia (éteint) │ └─o Ameridelphia │ ├─o Iugomortiferum (éteint) │ ├─o Protalphadon (éteint) │ └─o │ ├─o Varalphadon (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Bistius (éteint) │ │ └─o Turgidodon (éteint) │ ├─o │ │ ├─o Alphadontidae (éteint) │ │ ├─? Pediomyidae (éteint) │ │ └─? Stagodontidae (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Thylacodon (éteint) │ │ └─o Simpsonitheria (éteint) │ │ ├─o Caroloameghinioidea (éteint) │ │ │ ├─o Caroloameghiidae (éteint) │ │ │ └─o Glasbiidae (éteint) │ │ └─o Argyrolagoidea (éteint) │ │ ├─? Gashterniidae (éteint) │ │ ├─? Argyrolagidae (éteint) │ │ └─o Groeberiidae (éteint) │ │ ├─o Groeberiinae (éteint) │ │ └─o Patagoninae (éteint) │ └─o Herpetotheriidae │ ├─o Swaindelphys (éteint) │ ├─o Esteslestes (éteint) │ └─o │ ├─o Copedelphys (éteint) │ ├─o Peratherium (éteint) │ └─o │ ├─o Herpetotherium (éteint) │ └─o Notometatheria │ ├─? Peradectidae (éteint) │ ├─o Sparassodonta (éteint) │ │ ├─o Sallacyon (éteint) │ │ ├─o Mayulestidae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Hathliacynidae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Borhyaenidae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Proborhyaenidae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Prothylacinidae (éteint) │ │ └─o Thylacosmilidae (éteint) │ │ │ └─o Marsupialia ► │ └─o Eutheria ├─o Bobotheriidae (éteint) ├─o Otlestes (éteint) ├─o Murtoilestes (éteint) ├─o Eomaia (éteint) └─o Placentaria ├─o Asioryctitheria (éteint) │ ├─o Asioryctidae (éteint) │ └─o Kennalestidae (éteint) └─o ├─? Meridiungulata (éteint) │ ├─? Perutheriidae (éteint) │ ├─? Amilnedwardsiidae (éteint) │ ├─o Kollpaniinae (éteint) │ └─o │ ├─? Xenungulata (éteint) │ │ ├─o Carodniidae (éteint) │ │ ├─o Colombitheriidae (éteint) │ │ └─o Pyrotheriidae (éteint) │ ├─? Astrapotheria (éteint) │ │ ├─o Trigonostylopidae (éteint) │ │ └─o Astrapotheriidae (éteint) │ ├─? Notoungulata (éteint) │ │ ├─o Notioprongonia (éteint) │ │ │ ├─o Henricosborniidae (éteint) │ │ │ └─o Notostylopidae (éteint) │ │ ├─o Toxodontia (éteint) │ │ │ ├─o │ │ │ │ ├─o Oldfieldthomasiidae (éteint) │ │ │ │ └─o │ │ │ │ ├─o Archaeopithecidae (éteint) │ │ │ │ └─o Homalodotheriidae (éteint) │ │ │ └─o │ │ │ ├─o Isotemnidae (éteint) │ │ │ └─o Notohippidae lato sensu (éteint) │ │ │ ├─o Pampahippus (éteint) │ │ │ ├─o Plexotemnus (éteint) │ │ │ └─o │ │ │ ├─o Leontiniidae (éteint) │ │ │ └─o Notohippidae (éteint) │ │ └─o Typotheria (éteint) │ │ ├─o Acama (éteint) │ │ ├─o Brandmayria (éteint) │ │ ├─o Interatheriidae (éteint) │ │ │ ├─o Notopithecinae (éteint) │ │ │ └─o Interatheriinae (éteint) │ │ └─o Hegetotheroidea (éteint) │ │ ├─o Campanorco (éteint) │ │ ├─o Archaeohyracidae (éteint) │ │ ├─o Mesotheriidae (éteint) │ │ └─o Hegetotheriidae (éteint) │ │ ├─o Pachyruchinae (éteint) │ │ └─o Hegetotheriinae (éteint) │ └─o Didolodontidae (éteint) │ ├─o Lamegoia (éteint) │ └─o │ ├─o Ernestokokenia (éteint) │ ├─o Didolodus (éteint) │ └─o │ ├─o Paulacoutoia (éteint) │ └─o Litopterna (éteint) │ ├─o Asmithwoodwardia (éteint) │ ├─o Protolipteridae (éteint) │ └─o │ ├─o Proterotheriidae (éteint) │ │ ├─o Anisolambdinae (éteint) │ │ └─o Proterotheriinae (éteint) │ └─o Macrauchenioidea (éteint) │ ├─o Notonychopidae (éteint) │ ├─o Adianthidae (éteint) │ │ ├─o Indaleciinae (éteint) │ │ └─o Adianthinae (éteint) │ │ ├─o Proadianthini (éteint) │ │ └─o Adianthini (éteint) │ └─o Macraucheniidae (éteint) │ ├─o Sparnotheriodontinae (éteint) │ └─o │ ├─o Polymorphinae (éteint) │ └─o │ ├─o Cramaucheniinae (éteint) │ └─o Macraucheniinae (éteint) ├─o Afrotheria │ ├─o Afrosoricida │ │ ├─o Chrysochloridae │ │ │ ├─o Prochrysochlorinae (éteint) │ │ │ └─o Chrysochlorinae │ │ └─o Tenrecidae │ │ ├─o Geogalinae │ │ └─o │ │ ├─o Protenrecinae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Potamogalinae │ │ └─o │ │ ├─o Tenrecinae │ │ └─o Oryzorictinae │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Microhyus (éteint) │ │ └─o Macroscelidea │ │ ├─o Herodotiinae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─? Mylomygalinae (éteint) │ │ ├─o Metoldobotinae (éteint) │ │ └─o Macroscelididae │ │ ├─o Rhynchocyoninae │ │ └─o │ │ ├─o Myohyracinae (éteint) │ │ └─o Macroscelidinae │ └─o Pseudoungulata │ ├─o Tubulidentata ou Orycteropodidae │ ├─? Dinocerata (éteint) │ │ ├─o Gobiatheriidae (éteint) │ │ └─o Uintatheriidae (éteint) │ └─o Paenungulata │ ├─o Loxolophidae (éteint) │ └─o │ ├─o Phenacolophidae (éteint) │ └─o Uranotheria │ ├─o Embrithopoda ou Arsinoitheriidae (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Hyracoidea │ │ │ ├─o Procaviidae │ │ │ └─o Pliohyracidae (éteint) │ │ │ ├─o Geniohyinae (éteint) │ │ │ └─o │ │ │ ├─o Saghatheriinae (éteint) │ │ │ └─o │ │ │ ├─o Titanohyracinae (éteint) │ │ │ └─o Pliohyracinae (éteint) │ │ └─o Sirenia │ │ ├─o Prorastomidae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Protosirenidae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Manatidae │ │ │ ├─o Miosireninae (éteint) │ │ │ └─o Trichechinae │ │ └─o Dugongidae │ │ ├─o Eotheroides (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Eosiren (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Halitherium (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Dugonginae │ │ └─o │ │ ├─o Metaxytherium (éteint) │ │ └─o Hydrodamalinae (éteint) │ └─o Behemota │ ├─o Desmostylia ou Desmostylidae (éteint) │ └─o Proboscidea │ ├─o Anthracobunidae (éteint) │ └─o │ ├─? Jozaria (éteint) │ └─o │ ├─o Moeritheriidae (éteint) │ └─o Barytherioidea │ ├─o Phosphatherium (éteint) │ └─o │ ├─o Daouitherium (éteint) │ └─o │ ├─o Numidotherium (éteint) │ └─o │ ├─o Barytheriidae (éteint) │ └─o │ ├─o Deinotheriidae (éteint) │ │ ├─o Chilgatheriinae (éteint) │ │ └─o Deinotheriinae (éteint) │ └─o Elephantiformes │ ├─o Palaeomastodon (éteint) │ └─o │ ├─o Phiomia (éteint) │ └─o Elephantoidea │ ├─o Hemimastodon (éteint) │ ├─o Mammutidea (éteint) │ └─o Euelephantoidea │ ├─o Choerolophodontinae (éteint) │ └─o │ ├─o Amebelodontidae (éteint) │ └─o │ ├─o Gomphotheriidae (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Sinomastodon (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Eubelodon (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Rhynchotherium (éteint) │ │ └─o Cuvieroniinae (éteint) │ └─o │ ├─o Bunolophodon (éteint) │ └─o │ ├─o Tetralophodon (éteint) │ └─o │ ├─o Paratetralophodon (éteint) │ └─o │ ├─o Anancinae (éteint) │ └─o Elephantidae │ ├─o Stegolophodon (éteint) │ └─o │ ├─o Stegotetrabelodon (éteint) │ └─o │ ├─o Stegodibelodon (éteint) │ └─o │ ├─o Stegodontidae (éteint) │ └─o Elephantinae │ ├─o Primelephas (éteint) │ └─o │ ├─o Elephantini │ └─o Loxodontini │ └─o ├─o Xenarthra ou Edentata ► │ └─o Boreoeutheria ├─? Leptictida (éteint) │ ├─o Gypsonictidae (éteint) │ └─o │ ├─o Kulbeckiidae (éteint) │ ├─o Didymoconidae (éteint) │ └─o Leptictidae (éteint) │ ├─o Pseudorhyncocyoninae (éteint) │ └─o Leptictinae (éteint) ├─o Euarchontoglires │ ├─o Anagalida │ │ ├─? Zalambdalestidae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Anagaloidea (éteint) │ │ │ ├─o Anagalidae (éteint) │ │ │ └─o Pseudictopidae (éteint) │ │ │ │ │ └─o Glires ► │ │ │ └─o Euarchonta │ ├─o Scandentia │ │ ├─? Nycticonodon (éteint) │ │ └─o Tupaiidae │ │ ├─o Ptilocercinae │ │ └─o Tupaiinae │ └─o │ ├─o Dermoptera │ │ ├─? Thylacaelurinae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o │ │ │ ├─o Mixodectidae (éteint) │ │ │ └─o Cynocephalidae ou Galeopithecidae │ │ └─o Plagiomenidae (éteint) │ │ ├─o Plagiomeninae (éteint) │ │ │ ├─o Plagiomenini (éteint) │ │ │ └─o Worlandiini (éteint) │ │ └─o Ekgmowechashalinae (éteint) │ │ ├─o Ekgmowechashalini (éteint) │ │ └─o Tarkadectini (éteint) │ └─o Primatomorpha │ ├─o Purgatorius (éteint) │ └─o │ ├─o Pandemonium (éteint) │ └─o │ ├─o Palenochtha (éteint) │ └─o │ ├─o Micromomyidae (éteint) │ │ ├─o Tinimomyinae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Chalicomomys (éteint) │ │ └─o Micromomyinae (éteint) │ └─o │ ├─o Palaechthonidae (éteint) │ │ ├─o Plesiolestinae (éteint) │ │ └─o Palaechthoninae (éteint) │ └─o │ ├─? Picrodontidae (éteint) │ ├─o Microsyoporoidea (éteint) │ │ ├─o Picromomyidae (éteint) │ │ ├─o Toliapinidae (éteint) │ │ └─o Microsyopidae (éteint) │ │ ├─o Microsyopinae (éteint) │ │ └─o Uintasoricinae (éteint) │ │ ├─o Navajoviini (éteint) │ │ └─o Uintasoricini (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Paromomyidae (éteint) │ │ │ ├─o Paromomyinae (éteint) │ │ │ └─o Phenacolemurinae (éteint) │ │ │ ├─o Simpsonlemurini (éteint) │ │ │ └─o Phenacolemurini (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Chronolestinae (éteint) │ │ └─o Plesiadapidae (éteint) │ │ ├─o Saxonellinae (éteint) │ │ └─o Plesiadapinae (éteint) │ └─o │ ├─o Carpolestinae (éteint) │ │ │ └─o Primates ► │ └─o Laurasiatheria │ ├─o Eulipotyphla ou Insectivora ► │ └─o Scrotifera │ ├─o Chiroptera ► │ └─o Ferungulata ├─o Eparctocyona │ ├─? Quettacyonidae (éteint) │ ├─o Oxyclaenidae (éteint) │ └─o │ ├─o Protungulatidae (éteint) │ └─o │ ├─o Arctocyonidae (éteint) │ └─o │ ├─o Bulbulodentata (éteint) │ │ ├─o Hyopsodontidae (éteint) │ │ ├─? Tricuspiodontidae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Periptychidae (éteint) │ │ └─o Mioclaenidae (éteint) │ └─o │ ├─o Arctostylopidae (éteint) │ │ ├─o Asiastylopinae (éteint) │ │ └─o Arctostylopinae (éteint) │ │ ├─o Sinostylopini (éteint) │ │ └─o Arctostylopini (éteint) │ └─o Paraxonia │ ├─o Andrewsarchus (éteint) │ └─o │ ├─o Triisodontidae (éteint) │ └─o │ ├─? Microclaenodon (éteint) │ └─o │ ├─o Mesonychia (éteint) │ │ ├─o Hapalodectidae (éteint) │ │ └─o Mesonychidae (éteint) │ │ │ └─o Cetartiodactyla ► │ └─o Zoomata ├─o Perissodactylomorpha │ ├─o Phenacodonta (éteint) │ │ ├─o Phenacodontidae (éteint) │ │ └─o Meniscotheriidae (éteint) │ │ │ └─o Perissodactyla ► │ └─o Ferae ├─? Cimolesta │ ├─? Wyolestinae (éteint) │ ├─? Palaeoryctidae (éteint) │ └─o │ ├─? Ernanodontidae (éteint) │ ├─o Didelphodonta ou Cimolestidae (éteint) │ ├─o Apatotheria ou Apatemyidae (éteint) │ ├─o Taeniodonta ou Stylinodontidae (éteint) │ ├─o Tillodonta ou Tillotheriidae (éteint) │ ├─o Pantodonta (éteint) │ │ ├─o Wangliidae (éteint) │ │ ├─o Bemalambdoidea (éteint) │ │ │ ├─o Harpyodidae (éteint) │ │ │ └─o Bemalambdidae (éteint) │ │ ├─o Pantolambdoidea (éteint) │ │ │ ├─o Pastoralodontidae (éteint) │ │ │ ├─o Titanoideidae (éteint) │ │ │ ├─o Pantolambdidae (éteint) │ │ │ ├─o Barylambdidae (éteint) │ │ │ ├─o Cyriacotheriidae (éteint) │ │ │ └─o Pantolambdodontidae (éteint) │ │ └─o Coryphodontidae (éteint) │ └─o │ ├─o Pantolesta (éteint) │ │ ├─o Simidectes (éteint) │ │ ├─o Pantolestidae (éteint) │ │ │ ├─o Pentacodontinae (éteint) │ │ │ ├─o Pantolestinae (éteint) │ │ │ └─o Dyspterninae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Ptolemaiidae (éteint) │ │ └─o Paroxyclaenidae (éteint) │ │ ├─o Paroxyclaeninae (éteint) │ │ └─o Merialinae (éteint) │ └─o Palaeanodonta ou Pholidota │ ├─o Escavadodontidae (éteint) │ └─o │ ├─o Epoicotheriidae (éteint) │ └─o │ ├─o Metacheiromyidae (éteint) │ └─o Manidae │ ├─o Maninae │ └─o Smutsiinae │ ├─o Smutsiini │ └─o Uromaniini └─o ├─o Creodonta (éteint) │ ├─? Koholiinae (éteint) │ └─o │ ├─? Mechaeroidinae (éteint) │ ├─o Oxyaenidae (éteint) │ │ ├─o Oxyaeninae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Tytthaeninae (éteint) │ │ └─o Ambloctoninae (éteint) │ └─o Hyeanodontidae (éteint) │ ├─o │ │ ├─o Proviverrinae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Limnocyoninae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Arfia (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Dissopsalis (éteint) │ │ └─o Pterodontinae (éteint) │ └─o │ ├─o Sinopa (éteint) │ └─o │ ├─o Gazinocyon (éteint) │ └─o │ ├─o Eurotherium (éteint) │ └─o │ ├─o Propterodon (éteint) │ └─o Hyeanodontinae (éteint) │ ├─o Hyaenodontini (éteint) │ └─o │ ├─o Teranodontini (éteint) │ └─o Apterodontini (éteint) └─o Carnivoramorpha ├─o Viverravidae (éteint) └─o ├─o Oodectes (éteint) └─o ├─o Vulpavus (éteint) └─o ├─o Miacis (éteint) └─o ├─o Tapocyon (éteint) │ └─o Carnivora ►
[modifier] Débat scientifique relatif à la phylogénie des Mammalia
[modifier] En savoir plus
[modifier] Sources bibliographiques de référence
- J. R. Wible, G. W. Rougier, M. J. Novacek et R. J. Asher (2007) « Cretaceous eutherians and Laurasian origin for placental mammals near the K/T boundary », Nature 447, pp. 1003-1006
[modifier] Autres sources bibliographiques
[modifier] Sources internet
[modifier] Liens internes
- Mammalia
- Eukaryota (classification phylogénétique)
- Arbre phylogénétique
- Photo-guide taxinomique de la faune et de la flore sous-marine
- Photo-guide taxinomique du monde animal
- Répertoire général des ressources en zoologie