Gastropoda (classification phylogénétique)
Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.
[modifier] IntroductionCette page a pour objet de présenter un arbre phylogénétique des Gastropoda (gastéropodes), c’est-à-dire un arbre mettant en lumière les relations évolutives complexes (relations groupes ancestraux - groupes descendants) existantes entre les différents organismes vivants, ou taxa, constituant ce groupe. Du fait de ses méthodes nouvelles basées sur la biologie moléculaire, la phylogénie, science récente à l'origine de la classification phylogénétique du vivant, est en plein essor et parfois en contradiction avec l'ancienne classification classique, majoritairement basée, elle, sur des critères morphologiques et physiologiques. Aussi, certains points particuliers font parfois encore l'objet de débats au sein de la communauté scientifique. L'objectif, s'il y a lieu, est également de présenter ces derniers ici. [modifier] Arbre phylogénétique[modifier] LégendeÀ la suite d'un taxon, sa période d'apparition, quand elle est connue, peut être indiquée suivant la légende suivante : (Plé) : Pléistocène ; (Pli) : Pliocène ; (Mio) : Miocène ; (Oli) : Oligocène ; (Éoc) : Éocène ; (Pal) : Paléocène ; (Cré) : Crétacé ; (Jur) : Jurassique ; (Tri) : Trias ; (Per) : Permien ; (Car) : Carbonifère ; (Dév) : Dévonien ; (Sil) : Silurien ; (Ord) : Ordovicien ; (Camb) : Cambrien. De plus, pour plus de précisions si possible, (-) : inférieur ; (~) : moyen ; (+) : supérieur. [modifier] Arbre résumé▲ └─o Gastropoda ├─o Patellogastropoda └─o Orthogastropoda ├─o Cocculiniformia ├─o Neritaemorphi ├─o Vetigastropoda └─o Apogastropoda ├─o Caenogastropoda │ ├─o Architaenioglossa │ └─o Sorbeoconcha │ ├─o Discopoda │ └─o Hypsogastropoda │ ├─o Ptenoglossa │ ├─o Neogastropoda │ └─o Littorinimorpha └─o Heterobranchia ├─o Heterostropha ou Triganglionata ├─o Opisthobranchia │ ├─o Sacoglossa │ ├─o Runcinoidea │ ├─o Anaspidea │ ├─o Notaspidea │ ├─o Acochlidioidea │ ├─o Cephalaspidea │ └─o │ ├─o Thecosomata │ └─o │ ├─o Gymnosomata │ │ ├─o Porostomata │ │ └─o Labiostomata │ └─o Nudibranchia │ ├─o Dendronotoidea │ ├─o Arminoidea │ └─o Aeolidoidea └─? Pulmonata ├─o Basommatophora └─o ├─o Systellommatophora └─o Eupulmonata └─o Stylommatophora ├─o Orthurethra └─o Sigmurethra [modifier] Arbre développé▲ └─o Gastropoda ├─o Schizopea (éteint) ├─o Euconiidae (éteint) ├─o Eogastropoda │ ├─o Omphalocirridae (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Metoptomatidae (éteint) │ │ └─o Patellogastropoda ou Docoglossa │ │ ├─o Patellidae │ │ ├─o Lepetopsina │ │ │ ├─o Lepetopsidae │ │ │ └─o Neolepetopsidae │ │ └─o Nacellina │ │ ├─o Nacellidae │ │ └─o Acmaeioidea │ │ ├─o Acmaeidae │ │ │ ├─o Pectinodontinae │ │ │ └─o Propilidinae │ │ ├─o Lepetidae │ │ └─o Lottiidae │ │ ├─o Lottiinae │ │ └─o Patelloidinae │ └─o Euomphalida (éteint) │ ├─o Ophiletidae (éteint) │ └─o │ ├─? Planitrochidae (éteint) │ ├─o │ │ ├─o Lytospiridae (éteint) │ │ └─o Euomphaloidea (éteint) │ │ ├─o Raphistomatidae (éteint) │ │ └─o Platyceratoidea (éteint) │ │ ├─o Platyceratidae (éteint) │ │ └─o Holopeidae (éteint) │ └─o │ ├─o Macluritoidea (éteint) │ │ ├─? Archaeospiridae (éteint) │ │ └─o Macluritidae (éteint) │ ├─? Omphalotrochidae (éteint) │ └─o │ ├─o Lesueurillidae (éteint) │ └─o │ ├─o Helicotomidae (éteint) │ └─o │ ├─o Anomphalidae (éteint) │ └─o │ ├─o Euomphalidae (éteint) │ └─o Pseudophoridae (éteint) └─o ├─o Dirhachopea (éteint) └─o ├─o Sinuopea (éteint) └─o ├─o Bellerophontida (éteint) │ ├─o Cloudia (éteint) │ ├─o Bucanellidae (éteint) │ ├─o │ │ ├─o Sinuitidae (éteint) │ │ └─o Euphemitidae (éteint) │ └─o Bellerophontina (éteint) │ ├─o Bucaniidae (éteint) │ └─o Bellerophontidea (éteint) │ ├─o Tetranota (éteint) │ └─o Bellerophontoidea (éteint) │ ├─o │ │ ├─o Bellerophontidae (éteint) │ │ ├─o Cymbulariidae (éteint) │ │ └─o Knightitidae (éteint) │ └─o Carinaropsidae (éteint) │ ├─o │ │ ├─o Sphenosphaera (éteint) │ │ └─o Carinaropsis (éteint) │ └─o │ ├─o Pterothecinae (éteint) │ └─o │ ├─o Bucanopsis (éteint) │ └─o │ ├─o Grandostomatinae (éteint) │ └─o Salpingostomatinae (éteint) └─o Orthogastropoda ├─? Murchisoniina │ ├─o Trochonematidae (éteint) │ ├─o Straparollinidae (éteint) │ ├─o │ │ ├─o Subulitidae (éteint) │ │ └─o Murchisonioidea (éteint) │ │ ├─o Hormotomidae (éteint) │ │ ├─o Murchisoniidae (éteint) │ │ └─o Loxonematoidea │ │ ├─o Loxonematidae (éteint) │ │ └─o Provannidae │ └─o Eotomarioidea (éteint) │ ├─o Lophospiridae (éteint) │ └─o │ ├─o Eotomariidae (éteint) │ └─o Gosseletinidae (éteint) │ ├─o Euryzoninae (éteint) │ ├─o Gosseletininae (éteint) │ └─o │ ├─o Phanerotrematidae (éteint) │ └─o Luciellidae (éteint) ├─o Cocculiniformia │ ├─o Cocculinoidea │ │ ├─o Cocculinidae │ │ └─o Bathysciadiidae │ └─o Lepetelloidea │ ├─o Addisoniidae │ ├─o Lepetellidae │ ├─o Bathyphytophilidae │ ├─o Choristellidae │ ├─o Cocculinellidae │ ├─o Osteopeltidae │ ├─o Pseudococculinidae │ └─o Pyropeltidae ├─o Neritaemorphi │ ├─o Neomphaloidea │ │ ├─o Neomphalidae │ │ └─o Cyathermiidae │ └─o │ ├─o Cyrtoneritomorpha (éteint) │ └─o Neritopsina │ ├─o Peltospiridae │ └─o Neritoidea │ ├─o Helicinidae │ ├─o Hydrocenidae │ ├─o Phenacolepadidae │ ├─o Neritiliidae │ ├─o Neritopsidae │ └─o Neritidae │ ├─o Neritinae │ └─o Theodoxinae ├─o Vetigastropoda │ ├─o Lepetodrilidae │ ├─o Seguenziidae │ │ ├─o Asthelysinae │ │ ├─o Guttulinae │ │ └─o Seguenziinae │ │ ├─o Seguenziini │ │ └─o Fluxinellini │ ├─o Haliotidae │ ├─o Pleurotomarioidea │ │ ├─o Pleurotomariidae │ │ └─o Scissurellidae │ │ ├─o Anatominae │ │ ├─o Scissurellinae │ │ └─o Larocheinae │ ├─o Fissurelloidea │ │ ├─o Clypeosectidae │ │ └─o Fissurellidae │ │ ├─o Diodorinae │ │ ├─o Emarginulinae │ │ └─o Fissurellinae │ └─o Trochoidea │ ├─o Pendromidae │ ├─o Skeneidae │ ├─o Trochaclididae │ ├─o Turbinidae │ │ ├─o Angariinae │ │ ├─o Colloniinae │ │ ├─o Gabrieloninae │ │ ├─o Liotiinae │ │ ├─o Phasianellinae │ │ ├─o Tricoliinae │ │ ├─o Turbininae │ │ ├─o Homalopomatinae │ │ └─o Astraeinae │ └─o Trochidae │ ├─o Trochinae │ ├─o Stomatellinae │ ├─o Eucyclinae │ ├─o Calliostomatinae │ ├─o Solariellinae │ ├─o Halistylinae │ ├─o Tegulinae │ ├─o Oligomeriinae │ ├─o Lirulariinae │ ├─o Gibbulinae │ ├─o Cantharidinae │ ├─o Cataeginae │ ├─o Thysanodontinae │ ├─o Margaritinae │ │ ├─o Margaritini │ │ └─o Kaiparathinini │ └─o Umboniinae │ ├─o Umboniini │ ├─o Bankiviini │ └─o Monileini └─o Apogastropoda ├─o Caenogastropoda │ ├─o Architaenioglossa │ │ ├─o Ampullarioidea │ │ │ ├─o Ampullariidae │ │ │ └─o Viviparidae │ │ └─o Cyclophoroidea │ │ ├─o Cyclophoridae │ │ ├─o Diplommatinidae │ │ └─o Pupinidae │ └─o Sorbeoconcha │ ├─o Discopoda │ │ ├─o Campanilidae │ │ └─o Cerithioidea │ │ ├─o Batillariidae │ │ ├─o Cerithiidae │ │ │ ├─o Bittiinae │ │ │ └─o Cerithiinae │ │ ├─o Dialidae │ │ ├─o Diastomatidae │ │ ├─o Fossaridae │ │ ├─o Litiopidae │ │ ├─o Melanopsidae │ │ ├─o Modulidae │ │ ├─o Obtortionidae │ │ ├─o Orectospiridae │ │ ├─o Pachychilidae │ │ ├─o Planaxidae │ │ ├─o Pleuroceridae │ │ ├─o Potamididae │ │ ├─o Scaliolidae │ │ ├─o Siliquariidae │ │ ├─o Thiaridae │ │ └─o Turritellidae │ │ ├─o Turritellinae │ │ └─o Turritellopsinae │ └─o Hypsogastropoda │ ├─o Ptenoglossa │ │ ├─o Epitonioidea │ │ │ ├─o Epitoniidae │ │ │ ├─o Janthinidae │ │ │ └─o Aclididae │ │ ├─o Eulimoidea ou Eulimidae │ │ └─o Triphoroidea │ │ ├─o Cerithiopsidae │ │ └─o Triphoridae │ │ ├─o Triphorinae │ │ └─o Metaxiinae │ ├─o Neogastropoda │ │ ├─o Muricoidea ou Muricidae │ │ │ ├─o Coralliophilinae │ │ │ ├─o Muricinae │ │ │ ├─o Rapaninae │ │ │ ├─o Trophoninae │ │ │ ├─o Typhinae │ │ │ ├─o Ocenebrinae │ │ │ ├─o Ergalataxinae │ │ │ ├─o Muricopsinae │ │ │ └─o Haustrinae │ │ ├─o Buccinoidea │ │ │ ├─o Buccinidae │ │ │ │ ├─o Buccininae │ │ │ │ └─o Pisaniinae │ │ │ ├─o Melongenidae │ │ │ ├─o Fasciolariidae │ │ │ ├─o Nassariidae │ │ │ └─o Columbellidae │ │ │ ├─o Columbellinae │ │ │ └─o Pyreninae │ │ ├─o Conoidea │ │ │ ├─o Conidae │ │ │ ├─o Terebridae │ │ │ └─o Turridae │ │ │ ├─o Borsoniinae │ │ │ ├─o Conorbinae │ │ │ ├─o Crassispirinae │ │ │ ├─o Daphnellinae │ │ │ ├─o Drilliinae │ │ │ ├─o Thatcheriinae │ │ │ ├─o Turriculinae │ │ │ ├─o Turrinae │ │ │ ├─o Zonulispirinae │ │ │ ├─o Mangeliinae │ │ │ ├─o Clavatulinae │ │ │ ├─o Clathurellinae │ │ │ ├─o Taraninae │ │ │ ├─o Cochlespirinae │ │ │ ├─o Pseudomelatominae │ │ │ ├─o Strictispirinae │ │ │ └─o Oenopotinae │ │ ├─o Cancellarioidea ou Cancellariidae │ │ │ ├─o Admetinae │ │ │ ├─o Cancellariinae │ │ │ └─o Plesiotritoninae │ │ └─o Volutoidea │ │ ├─o Turbinellidae │ │ │ ├─o Columbariinae │ │ │ ├─o Ptychatractinae │ │ │ └─o Turbinellinae │ │ ├─o Olividae │ │ │ ├─o Ancillinae │ │ │ ├─o Olivellinae │ │ │ └─o Olivinae │ │ ├─o Pseudolividae │ │ ├─o Mitridae │ │ │ ├─o Mitrinae │ │ │ ├─o Cylindromitrinae │ │ │ └─o Imbricariinae │ │ ├─o Costellariidae │ │ ├─o Marginellidae │ │ ├─o Harpidae │ │ ├─o Volutomitridae │ │ ├─o Cystiscidae │ │ └─o Volutidae │ │ ├─o Zidoninae │ │ ├─o Volutinae │ │ ├─o Athletinae │ │ ├─o Fulgorarinae │ │ ├─o Odontocymbiolinae │ │ └─o Cymbiolinae │ └─o Littorinimorpha │ ├─o Cingulopsoidea │ │ ├─o Cingulopsidae │ │ ├─o Eatoniellidae │ │ └─o Rastodentidae │ ├─o Stromboidea │ │ ├─o Aporrhaidae │ │ ├─o Strombidae │ │ └─o Struthiolariidae │ ├─o Vanikoroidea │ │ ├─o Haloceratidae │ │ ├─o Vanikoridae │ │ └─o Hipponicidae │ ├─o Calyptraeoidea ou Calyptraeidae │ ├─o Capuloidea ou Capulidae │ ├─o Xenophoroidea ou Xenophoridae │ ├─o Vermetoidea ou Vermetidae │ ├─o Cypraeoidea │ │ ├─o Pediculariidae │ │ ├─o Ovulidae │ │ └─o Cypraeidae │ │ ├─o Cypraeinae │ │ ├─o Erosariinae │ │ ├─o Bernayinae │ │ └─o Cypraeovulinae │ ├─o Velutinoidea │ │ ├─o Velutinidae ou Lamellariidae │ │ └─o Triviidae │ │ ├─o Triviinae │ │ └─o Eratoinae │ ├─o Naticoidea ou Naticidae │ │ ├─o Ampullospirinae │ │ ├─o Naticinae │ │ ├─o Polinicinae │ │ └─o Sininae │ ├─o Tonnoidea │ │ ├─o Bursidae │ │ ├─o Ficidae │ │ ├─o Pisanianuridae │ │ ├─o Laubierinidae │ │ ├─o Personidae │ │ ├─o Ranellidae │ │ │ ├─o Ranellinae │ │ │ └─o Cymatiinae │ │ ├─o Tonnidae │ │ └─o Cassidae │ │ ├─o Cassinae │ │ ├─o Phaliinae │ │ └─o Oocorythinae │ ├─o Carinoidea │ │ ├─o Atlantidae │ │ ├─o Carinariidae │ │ ├─o Firolidae │ │ └─o Pterotracheidae │ ├─o Littorinoidea ou Littorinidae │ │ ├─o Bembiciinae │ │ ├─o Littorininae │ │ ├─o Tectariinae │ │ └─o Laevilitorininae │ └─o Rissooidea │ ├─o Assimineidae │ ├─o Bithyniidae │ ├─o Hydrobiidae │ ├─o Iravadiidae │ ├─o Stenothyridae │ ├─o Truncatellidae │ ├─o Rissoidae │ │ ├─o Rissoinae │ │ └─o Rissoininae │ ├─o Barleeidae │ ├─o Anabathridae │ ├─o Pelycidiidae │ ├─o Epigridae │ ├─o Emblandidae │ ├─o Elachisinidae │ └─o Vitrinellidae │ ├─o Vitrinellinae │ ├─o Caecinae │ ├─o Pedumicrinae │ └─o Streblocerinae └─o Heterobranchia ├─o Heterostropha ou Triganglionata │ ├─o Omalogyroidea ou Omalogyridae │ ├─o Rissoelloidea ou Rissoellidae │ ├─o Architectonicoidea │ │ ├─o Mathildidae │ │ └─o Architectonicidae │ │ ├─o Architectonicinae │ │ ├─o Philippiinae │ │ └─o Heliacinae │ ├─o Valvatoidea │ │ ├─o Cornirostridae │ │ ├─o Orbitestellidae │ │ └─o Xylodisculidae │ └─o Pyramidelloidea │ ├─o Amathinidae │ └─o Pyramidellidae │ ├─o Pyramidellinae │ ├─o Odostomiinae │ ├─o Turbonillinae │ └─o Cyclostremellinae ├─o Opisthobranchia │ ├─o Sacoglossa │ │ ├─o Costasiellidae │ │ ├─o Cylindrobullidae │ │ ├─o Volvatellidae │ │ ├─o Juliidae │ │ │ ├─o Juliinae │ │ │ └─o Bertheliniinae │ │ ├─o Oxynoidae │ │ ├─o Caliphyllidae │ │ ├─o Elysiidae │ │ └─o Stiligeridae │ │ ├─o Stiligerinae │ │ └─o Limapontinae │ ├─o Runcinoidea │ │ ├─o Runcinidae │ │ └─o Ildicidae │ ├─o Anaspidea │ │ ├─? Akeridae │ │ ├─o Aplysiidae │ │ ├─o Dolabellidae │ │ ├─o Dolabriferidae │ │ └─o Notarchidae │ ├─o Notaspidea │ │ ├─o Umbraculidae │ │ ├─o Tylodinidae │ │ └─o Pleurobranchidae │ │ ├─o Pleurobranchinae │ │ └─o Pleurobranchaeinae │ ├─o Acochlidioidea │ │ ├─o Philinoglossacea │ │ │ ├─o Philinoglossidae │ │ │ └─o Plusculidae │ │ └─o Euacochlidiacea │ │ ├─o Acochlidiidae │ │ ├─o Hedylopsidae │ │ ├─o Microhedylidae │ │ └─o Platyhedylidae │ ├─o Cephalaspidea │ │ ├─o Acteonidae │ │ ├─o Ringiculidae │ │ ├─o Hydatinidae │ │ ├─o Bullinidae │ │ ├─o Scaphandridae │ │ ├─o Philinidae │ │ ├─o Aglajidae │ │ ├─o Gastropteridae │ │ ├─o Diaphanidae │ │ ├─o Notodiaphanidae │ │ ├─o Bullidae │ │ ├─o Smaragdinellidae │ │ ├─o Retusidae │ │ └─o Atyidae │ │ ├─o Atyinae │ │ ├─o Bullactinae │ │ ├─o Lathopthalminae │ │ └─o Hamineinae │ └─o │ ├─o Thecosomata │ │ ├─o Euthecosomata │ │ │ ├─o Limacinidae │ │ │ └─o Cavoliniidae │ │ │ ├─o Clioinae │ │ │ ├─o Cuvierininae │ │ │ └─o Cavoliniinae │ │ └─o Pseudothecosomata │ │ ├─o Peraclidae │ │ ├─o Desmopteridae │ │ └─o Cymbuliidae │ │ ├─o Cymbuliinae │ │ └─o Glebinae │ └─o │ ├─o Gymnosomata │ │ ├─o Pneumodermatidae │ │ ├─o Notobranchaeidae │ │ ├─o Cliopsidae │ │ ├─o Clionidae │ │ ├─o Thliptodontidae │ │ ├─o Hydromylidae │ │ ├─o Laginiopsidae │ │ └─o Doridoidea │ │ ├─? Anadoridacea │ │ │ ├─o Triophidae │ │ │ │ ├─o Triophinae │ │ │ │ └─o Kalinginae │ │ │ ├─o Aegiretidae │ │ │ ├─o Polyceratidae │ │ │ ├─o Gymnodorididae │ │ │ ├─o Vayssiereidae │ │ │ ├─o Corambidae │ │ │ ├─o Lamellidorididae │ │ │ └─o Goniodorididae │ │ │ ├─o Goniodoridinae │ │ │ ├─o Okeniinae │ │ │ ├─o Anculinae │ │ │ └─o Hopkinsiinae │ │ └─o │ │ ├─o Berthella │ │ └─o │ │ ├─o Gnathodoridacea │ │ │ ├─o Doridoxidae │ │ │ └─o Bathydorididae │ │ └─o │ │ ├─o Aegires │ │ └─o │ │ ├─o Hexabranchus │ │ └─o │ │ ├─o Onchidoris │ │ └─o │ │ ├─o Porostomata │ │ │ ├─o Mandeliidae │ │ │ └─o Porodoridacea │ │ │ ├─o Dendrodorididae │ │ │ └─o Phylliidae │ │ └─o Labiostomata │ │ ├─? Artachaeinae │ │ ├─? Homoiodorididae │ │ ├─o │ │ │ ├─o Actinocyclidae │ │ │ └─o Chromodorididae │ │ └─o │ │ ├─o Dorididae │ │ └─o Discodorididae │ └─o Nudibranchia │ ├─o Dendronotoidea │ │ ├─o Tritoniidae │ │ ├─o Marianinidae │ │ ├─o Lomanotidae │ │ ├─o Scyllaeidae │ │ ├─o Hancockiidae │ │ ├─o Dendronotidae │ │ ├─o Bornellidae │ │ ├─o Tethyidae │ │ ├─o Dotoidae │ │ └─o Phylliroidae │ ├─o Arminoidea │ │ ├─o Pachygnatha │ │ │ ├─o Madrellidae │ │ │ ├─o Dironidae │ │ │ └─o Zephyrinidae │ │ ├─o Leptognatha │ │ │ ├─o Goniaeolididae │ │ │ ├─o Charcotiidae │ │ │ └─o Heroidae │ │ └─o Euarminiacea │ │ ├─o Heterodorididae │ │ ├─o Doridomorphidae │ │ ├─o Arminidae │ │ └─o Lemindidae │ └─o Aeolidoidea │ ├─o Pleuroprocta │ │ ├─o Notaeolidiidae │ │ ├─o Coryphellidae │ │ ├─o Nossidae │ │ ├─o Flabellinidae │ │ ├─o Protaeolidiellidae │ │ └─o Pleurolidiidae │ ├─o Acleioprocta │ │ ├─o Pseudovermidae │ │ ├─o Tergipedidae │ │ ├─o Fionidae │ │ ├─o Calmidae │ │ └─o Eubranchidae │ │ ├─o Cumanotinae │ │ └─o Eubranchinae │ └─o Cleioprocta │ ├─o Aeolidiidae │ ├─o Myrrhinidae │ └─o Glaucidae │ ├─o Babakininae │ ├─o Facelininae │ ├─o Favorininae │ ├─o Pteraeolidiinae │ ├─o Glaucinae │ ├─o Crateninae │ └─o Herviellinae └─? Pulmonata ├─o Basommatophora │ ├─o Amphiboloidea ou Amphibolidae │ ├─o Acroloxoidea ou Acroloxidae │ ├─o Chilinoidea │ │ ├─o Chilinidae │ │ └─o Latiidae │ ├─o Siphonarioidea ou Siphonariidae │ ├─o Glacidorboidea ou Glacidorbidae │ └─o Lymnaeoidea │ ├─o Lymnaeidae │ ├─o Ancylidae │ ├─o Bulinidae │ ├─o Lancidae │ ├─o Neoplanorbidae │ ├─o Physidae │ ├─o Patelloplanorbidae │ ├─o Planorbidae │ └─o Protancylidae └─o ├─o Systellommatophora │ ├─o Otinoidea │ │ ├─o Smeagolidae │ │ └─o Otinidae │ ├─o Onchidoidea ou Onchidiidae │ └─o Rathouisioidea │ ├─o Veronicellidae │ └─o Rathouisiidae └─o Eupulmonata ├─o Acteophila ou Melampoidea │ ├─o Melampidae ou Ellobiidae │ ├─o Carychiidae │ ├─o Leucophytiidae │ ├─o Mesocochliopidae │ └─o Zaptychiidae ├─o Trimusculiformes ou Trimusculidae └─o Stylommatophora ├─o Achatinoidea │ ├─o Achatinidae │ ├─o Coeliaxidae │ ├─o Ferrussaciidae │ ├─o Glessulidae │ ├─o Subulinidae │ └─o Thyrophorellidae └─o ├─o Orthurethra │ ├─? Succineoidea ou Succineidae │ ├─? Athoracophoroidea ou Athoracophoridae │ ├─o Achatinelloidea ou Achatinellidae │ ├─o Cochlicopoidea │ │ ├─o Cochlicopidae │ │ └─o Amastridae │ ├─o Partuloidea ou Partulidae │ └─o Pupilloidea │ ├─o Pupillidae │ ├─o Chondrinidae │ ├─o Orculidae │ ├─o Pleurodiscidae │ ├─o Pyramidulidae │ ├─o Strobilopsidae │ ├─o Valloniidae │ └─o Vertiginidae └─o Sigmurethra ├─o Aillyoidea ou Aillyidae ├─o Oleacinoidea │ ├─o Oleacinidiae │ ├─o Spiraxidae │ └─o Testacellidae ├─o Streptaxoidea ou Streptaxidae ├─o Strophocheiloidea │ ├─o Strophocheilidae │ ├─o Dorcasiidae │ └─o Megalobulimidae ├─o Acavoidea │ ├─o Acavidae │ ├─o Caryodidae │ ├─o Macrocyclidae │ └─o Megomphicidae ├─o Rhytidoidea │ ├─o Rhytididae │ ├─o Aperidae │ ├─o Haplotrematidae │ └─o Systrophiidae ├─o Plectopylidoidea │ ├─o Plectopylididae │ └─o Sculptariidae ├─o Arionoidea │ ├─o Arionidae │ └─o Philomycidae ├─o Punctoidea │ ├─o Punctidae │ ├─o Charopidae │ ├─o Discidae │ ├─o Endodontidae │ ├─o Helicodiscidae │ ├─o Oopeltidae │ ├─o Oreohelicidae │ ├─o Otoconchidae │ └─? Philiomycidae ├─o Sagdidoidea ou Sagdidae ├─o Gastrodontoidea ou Gastrodontidae ├─o Helixarionoidea │ ├─o Helixarionidae │ ├─o Ariophantidae │ ├─o Cystopeltidae │ ├─o Dyakiidae │ ├─o Euconulidae │ ├─? Sesaridae │ ├─o Trochomorphidae │ └─o Urocyclidae ├─o Vitrinoidea │ ├─o Vitrinidae │ ├─o Daudebardiidae │ ├─o Milacidae │ ├─o Parmacellidae │ ├─o Plutoniidae │ └─o Zonitidae ├─o Limacoidea │ ├─o Limacidae │ ├─o Agriolimacidae │ ├─o Boetgerillidae │ └─o Thyphorellidae ├─o Trigonochlamydoidea │ ├─o Trigonchlamydidae │ └─? Papillodermidae ├─o Polygyroidea │ ├─o Polygyridae │ └─o Thysanophoridae ├─o Camaenoidea │ ├─o Camaenidae │ └─o Solaropsidae ├─o Helicoidea │ ├─o Helicidae │ ├─o Cochlicellidae │ ├─o Eulotidae │ ├─o Hygromiidae │ ├─o Monadeniidae │ ├─o Sphincterochilidae │ └─o Xanthonychidae ├─o Buliminoidea │ ├─o Buliminidae │ └─o Cerastuidae ├─o Clausilioidea │ ├─o Clausiliidae │ └─o Triptychiidae └─o Orthalicoidea ├─o Orthalicidae ├─o Amphibulimidae ├─o Anadromidae ├─o Cerionidae ├─o Coelociidae ├─o Grangerellidae ├─o Megaspiridae ├─o Microceramidae ├─o Odontostomidae └─o Urocoptidae |
[modifier] Débat scientifique relatif à la phylogénie des Gastropoda
[modifier] En savoir plus
[modifier] Sources bibliographiques de référence
[modifier] Autres sources bibliographiques
[modifier] Sources internet
[modifier] Liens internes
- Gastropoda
- Eukaryota (classification phylogénétique)
- Arbre phylogénétique
- Photo-guide taxinomique du monde animal
- Répertoire général des ressources en zoologie