Chondrichthyes (classification phylogénétique)

Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.

Sommaire

[modifier] Introduction

Cette page a pour objet de présenter un arbre phylogénétique des Chondrichthyes, c’est-à-dire un arbre mettant en lumière les relations évolutives complexes (relations groupes ancestraux - groupes descendants) existantes entre les différents organismes vivants, ou taxa, constituant ce groupe. Du fait de ses méthodes nouvelles basées sur la biologie moléculaire, la phylogénie, science récente à l'origine de la classification phylogénétique du vivant, est en plein essor et parfois en contradiction avec l'ancienne classification classique, majoritairement basée, elle, sur des critères morphologiques et physiologiques. Aussi, certains points particuliers font parfois encore l'objet de débats au sein de la communauté scientifique. L'objectif, s'il y a lieu, est également de présenter ces derniers ici.
Cet arbre présente aussi bien les organismes encore existants aujourd'hui que les groupes éteints (incluant les groupes fossiles).

[modifier] Arbre phylogénétique

[modifier] Arbre résumé


└─o Chondrichthyes
  └─o Euchondrocephali
    ├─o Holocephali ou Bradyodonti
    │ ├─o Paraselachimorpha (éteint)
    │ │ ├─o Iniopterygiformes (éteint)
    │ │ ├─o Eugeneodontiformes (éteint)
    │ │ └─o Petalodontiformes (éteint)
    │ └─o Holocephalimorpha
    │   └─o Chimaeriformes
    └─o Elasmobranchii
      └─o Euselachii
        ├─o Xenacanthiformes (éteint)
        └─o 
          ├─o Hybodontoidei (éteint)
          └─o Neoselachii
            ├─o Galea ou Galeomorphii
            │ ├─o Orectolobiformes
            │ └─o
            │   ├─o Lamniformes
            │   └─o Carcharhiniformes
            └─o Squalea
              └─o Squalimorpha
                ├─o Synechodontiformes (éteint)
                └─o Batoidea ou Batidoidimorpha
                  ├─o Torpediniformes
                  ├─o Myliobatiformes
                  └─o Rajiformes

[modifier] Arbre développé


└─o Chondrichthyes
  ├─? Mongolepididae (éteint)
  ├─? Omalodontida (éteint)
  └─o
    ├─? Coronodontia (éteint)
    └─o
      ├─o Cladoselachidae (éteint)
      └─o Euchondrocephali
        ├─? Helodontidae (éteint)
        ├─o
        │ ├─o Symmoriida (éteint)
        │ │ ├─o Symmoriidae (éteint)
        │ │ └─o
        │ │   ├─o Falcatidae (éteint)
        │ │   └─o Stethacanthidae (éteint)
        │ └─o Holocephali ou Bradyodonti
        │   ├─? Squalorajidae (éteint)
        │   ├─o Paraselachimorpha (éteint)
        │   │ ├─o Desmiodontidae (éteint)
        │   │ ├─o Orodontidae (éteint)
        │   │ ├─o Iniopterygiformes (éteint)
        │   │ │ ├─o Iniopterygidae (éteint)
        │   │ │ └─o Sibyrhynchidae (éteint)
        │   │ ├─o Eugeneodontiformes (éteint)
        │   │ │ ├─o Caseodontoidea (éteint)
        │   │ │ │ ├─o Caseodontidae (éteint)
        │   │ │ │ └─o Eugeneodontidae (éteint)
        │   │ │ └─o Edestoidea (éteint)
        │   │ │   ├─o Agassizodontidae (éteint)
        │   │ │   └─o Edestidae (éteint)
        │   │ └─o Petalodontiformes (éteint)
        │   │   ├─o Janassidae (éteint)
        │   │   └─o Petalodontoidei (éteint)
        │   │     ├─o Pristodontidae (éteint)
        │   │     └─o
        │   │       ├─o Petalodontidae (éteint)
        │   │       └─o Belantseidae (éteint)
        │   └─o Holocephalimorpha
        │     ├─o Chondrenchelyidae (éteint)
        │     └─o
        │       ├─o Psammodontidae (éteint)
        │       ├─o Cochliodontidae (éteint)
        │       ├─o Menaspidae (éteint)
        │       └─o
        │         ├─o Copodontidae (éteint)
        │         └─o Chimaeriformes
        │           ├─o Myriacanthoidei (éteint)
        │           └─o
        │             ├─o Echinochimaeridae (éteint)
        │             └─o Chimaeroidei
        │               ├─o Edaphodontidae (éteint)
        │               ├─o Callorhinchidae
        │               ├─o Rhinochimaeridae
        │               └─o Chimaeridae
        └─o Elasmobranchii
          ├─? Kannathalepididae (éteint)
          ├─? Pseudodalatiidae (éteint)
          ├─? Ptychodontidae (éteint)
          ├─? Steinbachodontidae (éteint)
          ├─o Squatinactidae (éteint)
          └─o Euselachii
            ├─o Xenacanthiformes (éteint)
            │ ├─o Diploselachidae (éteint)
            │ └─o Xenacanthidae (éteint)
            └─o 
              ├─o Bandringidae (éteint)
              ├─o Tamiobatidae (éteint)
              ├─o Phoebodontidae (éteint)
              ├─o Ctenacanthidae (éteint)
              └─o
                ├─o Tristychius (éteint)
                └─o
                  ├─o Hopleacanthus (éteint)
                  └─o
                    ├─o Onychoselache (éteint)
                    └─o
                      ├─o Hybodontoidei (éteint)
                      │ ├─o Lonchidiidae (éteint)
                      │ ├─o Acrodontidae (éteint)
                      │ ├─o Hybodontidae (éteint)
                      │ └─o Polyacrodontidae (éteint)
                      └─o Neoselachii
                        ├─o Mcmurdodontidae (éteint)
                        ├─o Galea ou Galeomorphii
                        │ ├─o Heterodontidae
                        │ └─o Galeoidea
                        │   ├─o Orectolobiformes
                        │   │ ├─o Parascylliidae
                        │   │ └─o
                        │   │   ├─o Brachaeluridae
                        │   │   ├─o Orectolobidae
                        │   │   └─o
                        │   │     ├─o Hemiscyllidae
                        │   │     └─o
                        │   │       ├─? Ginglymostomatidae
                        │   │       └─o
                        │   │         ├─? Stegostomatidae
                        │   │         └─o Rhinocodontidae
                        │   └─o
                        │     ├─o Lamniformes
                        │     │ ├─o Orthacodontidae (éteint)
                        │     │ ├─o Cetorhinidae
                        │     │ ├─o Mitsukurinidae
                        │     │ └─o
                        │     │   ├─o Odontaspidae
                        │     │   ├─o Pseudocarchariidae
                        │     │   ├─? Serratolamnidae (éteint)
                        │     │   └─o
                        │     │     ├─o Megachasmidae
                        │     │     └─o
                        │     │       ├─? Cretoxyrhinidae (éteint)
                        │     │       ├─? Cardabiodontidae (éteint)
                        │     │       ├─o Alopiidae
                        │     │       └─o
                        │     │         ├─o Otodontidae (éteint)
                        │     │         └─o Lamnidae
                        │     └─o Carcharhiniformes
                        │       ├─o Scyliorhinidae
                        │       ├─o
                        │       │ ├─o Proscylliidae
                        │       │ └─o Pseudotriakidae
                        │       └─o
                        │         ├─o Triakidae
                        │         │ ├─o Triakinae
                        │         │ │ ├─o Scylliogaleini
                        │         │ │ └─o Triakini
                        │         │ └─o Galeorhininae
                        │         │   ├─o Galeorhinini
                        │         │   └─o Iagini
                        │         └─o
                        │           ├─o Hemigaleidae
                        │           │ ├─o Hemigaleinae
                        │           │ └─o Hemipristinae
                        │           └─o Carcharhinidae
                        │             ├─o Abdounia (éteint)
                        │             ├─o Galeocerdinae
                        │             ├─o Scoliodontinae
                        │             └─o Carcharhininae
                        │               ├─o Carcharhinini
                        │               ├─o Rhizoprionodontini
                        │               ├─o Isogomphodontini
                        │               └─o Triaenodontini
                        └─o Squalea
                          ├─o Chlamydoselachidae
                          └─o
                            ├─o Hexanchidae
                            └─o Squalimorpha
                              ├─o Synechodontiformes (éteint)
                              │ ├─o Orthacodidae (éteint)
                              │ └─o Palaeospinacidae (éteint)
                              ├─o Echinorhinidae
                              └─o
                                ├─o Dalatiidae
                                │ ├─o Oxynotinae
                                │ ├─o Etmopteriinae
                                │ ├─o Somniosinae
                                │ └─o Dalatiinae
                                ├─o Centrophoridae
                                └─o
                                  ├─o Squalidae
                                  └─o Hypnosqualea
                                    ├─o Protospinacidae (éteint)
                                    ├─o Squatinidae
                                    └─o Pristiorajea
                                      ├─o Pristiophoridae
                                      └─o Batoidea ou Batidoidimorpha
                                        ├─o Torpediniformes
                                        │ ├─o Torpedinidae
                                        │ └─o Narcidae
                                        │   ├─o Narcininae
                                        │   └─o Narkinae
                                        ├─? Cyclobatidae (éteint)
                                        ├─? Hypsobatidae (éteint)
                                        └─o
                                          ├─o Pristidae
                                          └─o
                                            ├─o Rhinobatidae
                                            └─o
                                              ├─o Rhynchobatidae
                                              └─o
                                                ├─o
                                                │ ├─o Rhinobatidae
                                                │ └─o
                                                │   ├─o Platyrhinidae
                                                │   └─o
                                                │     ├─o Zanobatidae
                                                │     └─o Myliobatiformes
                                                │       ├─? Rhombodontidae (éteint)
                                                │       ├─o Plesiobatoidea
                                                │       │ ├─o Plesiobatidae
                                                │       │ └─o Hexatrygonidae
                                                │       └─o 
                                                │         ├─o Dasyatidae
                                                │         └─o Myliobatoidea
                                                │           ├─o Gymnuridae
                                                │           └─o Myliobatidae
                                                └─o Rajiformes
                                                  ├─? Sclerorhynchidae (éteint)
                                                  ├─o Rajidae
                                                  │ ├─o Rajinae
                                                  │ └─o
                                                  │   ├─o Gurgesiellinae
                                                  │   └─o Leucorajinae
                                                  │     ├─o Leucorajini
                                                  │     └─o
                                                  │       ├─o Amblyrajini
                                                  │       └─o Rajellini
                                                  └─o
                                                    ├─o Anacanthobatidae
                                                    └─o Arhynchobatidae
                                                      ├─o Arhynchobatinae
                                                      │ ├─o Sympterygini
                                                      │ └─o Arhynchobatini
                                                      └─o
                                                        ├─o Riorajinae
                                                        └─o Pavorajinae
                                                          ├─o Pavorajini
                                                          └─o Notorajini
Requin pèlerin (Cetorhinus maximus, Lamniformes, Cetorhinidae)
Requin pèlerin (Cetorhinus maximus, Lamniformes, Cetorhinidae)
Requin baleine (Rhincodon typus, Orectolobiformes, Rhincodontidae), Maldives
Requin baleine (Rhincodon typus, Orectolobiformes, Rhincodontidae), Maldives
Carcharhinus longimanus (Carcharhiniformes, Carcharhinidae)
Carcharhinus longimanus (Carcharhiniformes, Carcharhinidae)
Requin-scie
Requin-scie
Requin à pointe noire (Carcharhinus melanopterus, Carcharhiniformes, Carcharhinidae), Maldives
Requin à pointe noire (Carcharhinus melanopterus, Carcharhiniformes, Carcharhinidae), Maldives
Orectolobus maculatus (Orectolobiformes, Orectolobidae), Australie
Orectolobus maculatus (Orectolobiformes, Orectolobidae), Australie
Heterodontus portusjacksoni (Heterodontiformes, Heterodontidae)
Heterodontus portusjacksoni (Heterodontiformes, Heterodontidae)
Hydrolagus mirabilis (Chimaeriformes, Chimaeridae)
Hydrolagus mirabilis (Chimaeriformes, Chimaeridae)
Raie manta (Manta birostris, Rajiformes, Myliobatidae), Thailande
Raie manta (Manta birostris, Rajiformes, Myliobatidae), Thailande
Raie manta (Manta birostris, Rajiformes, Myliobatidae), Thailande
Raie manta (Manta birostris, Rajiformes, Myliobatidae), Thailande
Taeniura lymma (Rajiformes, Dasyatidae)
Taeniura lymma (Rajiformes, Dasyatidae)
Dasyatidae (Rajiformes)
Dasyatidae (Rajiformes)

[modifier] Débat scientifique relatif à la phylogénie des Chondrichthyes

[modifier] En savoir plus

[modifier] Sources bibliographiques de référence

[modifier] Autres sources bibliographiques

[modifier] Sources internet

[modifier] Liens internes